بلوکه کردن درصدی از تسهیلات توسط بانک ها، خلاف قانون است
سلیمی گفت: در دولت جدید تورم کاهش پیدا کرده است و گفته می شود تورم نقطه به نقطه به حدود 6 درصد برسد. وقتی تورم کاهش پیدا کند، سود تسهیلات هم پایین می کشد. از طرفی هم نرخ سود سپرده ها کاهش پیدا می کند. به این ترتیب بانک ها سپرده های بلندمدت باز نمی کنند تا اگر سود ها پایین آمد، از پس مخارجشان بربیایند. چرا که اگر فاصله بین سود سپرده و تسهیلات بالا باشد، بانک ها ورشکسته می شوند.
چند وقتی می شود که بانک ها سود سپرده ها و تسهیلات خود را کاهش داده اند. البته در گوشه و کنار نقدهایی به واقعی نبودن نرخ سود تسهیلات شنیده می شود. بعضی از فعالان اقتصادی می گویند، بانک ها در عمل نرخ سود تسهیلات را کاهش نداده اند. در شرایط جدید، بانک ها به گونه ای دیگر عمل می کنند. به این شکل که بخشی از مقدار کل تسهیلات را در حسابی در بانک بلوکه می کنند و تا زمان تسویه کامل وام غیرقابل استفاده خواهد بود.
حسین سلیمی، نایب رییس کمیسیون پول و سرمایه اتاق تهران در گفتگو با سایت خبری اتاق تهران درباره بلوکه شدن مقداری از وام درحساب بانک ها اعلام کرد: من از این ماجرا مطلع نیستم. اما اصولا مقررات بانک مرکزی این اجازه را نمی دهد. مقررات بانک مرکزی این موضوع را خلاف قانون اعلام کرده است. نمی شود که کسی 100 واحد تسهیلات بگیرد و 85 واحد آن پرداخت شود و بعد وام گیرنده، به همان اندازه 100 واحد، بهره بپردازد. این اقدام عرفا و شرعا غلط است.
او ادامه داد: در دولت جدید تورم کاهش پیدا کرده است و گفته می شود تورم نقطه به نقطه به حدود 6 درصد برسد. وقتی تورم کاهش پیدا کند، سود تسهیلات هم پایین می کشد. از طرفی هم نرخ سود سپرده ها کاهش پیدا می کند. به این ترتیب بانک ها سپرده های بلندمدت باز نمی کنند تا اگر سود ها پایین آمد، از پس مخارجشان بربیایند. چرا که اگر فاصله بین سود سپرده و تسهیلات بالا باشد، بانک ها ورشکسته می شوند.
این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران همچنین گفت: الان به طور متوسط سود سپرده ها در حدود 15 درصد و تسهیلات هم 18 درصد است. اگر سپرده گذارها تحمل کنند و 5، 6 ماه فشار نیاورند و پول هایشان را از بانک خارج نکنند، بانک ها توانایی تسهیلات دهی خود را از دست نخواهند داد. اما اگر سپرده گذاران فشار بیاورند و پولشان را از بانک ها بیرون بکشند، تسهیلات دهی زیر سوال می رود. به این ترتیب منابع بانک ها هم کم می شود.
براساس صحبت های سلیمی، بانک مقدار معینی سرمایه و 15 برابر آن سپرده در اختیار دارند. در واقع این سپرده ها هستند که منابع تسهیلات را تامین می کنند. او ادامه داد: سرمایه بانک توانایی پرداخت تسهیلات ندارد. سرمایه بانک هزار میلیارد تومان است، اما بانک ها 10 هزار میلیارد تومان تسهیلات می دهد. خب این مقدار از کجا می آید؟ در واقع تسهیلات از سپرده ها می آید. بنابراین باید کاری کنیم که سپرده ها از بانک ها بیرون نرود. تصور من بر این است که تا آخر امسال، سود سپرده های بانک ها به حدود 12 تا 14 درصد می رسد. به این ترتیب سود تسهیلات هم کاهش پیدا می کند.
او تاکید کرد: هرچقدر که میزان سود تسهیلات و سپرده کاهش پیدا کند، مهم این است که فاصله بین دریافتی و پرداختی بانک ها حدود 4 درصد باشد. این 4 درصد هم اصولا صرف هزینه های بانک ها می شود. به عبارتی فاصله بین سود تسهیلات و سپرده نباید زیاد یا کم باشد. این مقدار فاصله را هم بانک ها برای حقوق، هزینه های اجاره ملک خرج می کنند. اگر این فاصله 3 تا 4 درصدی وجود نداشته باشد، بانک ها متزلزل می شوند. اگر سود سپرده ها به 10 درصد سود وام ها به 13 درصد برسد، رقم معقولی است.
