تولید نانوسیالی برای کاهش تلفات حرارتی در صنایع پتروشیمی
محققان دانشگاه سمنان موفق به تولید نانوسیال پایداری شدند که استفاده از آن در سیستم‌های گرمایش و سرمایش موجب افزایش بهره‌وری و کاهش تلفات حرارتی خواهد شد و در صنایعی نظیر صنعت نفت، گاز و پتروشیمی و همچنین صنایع خودروسازی کاربرد خواهد داشت.
به گزارش سرویس فناوری ایسنا، نانوسیالات که از تعلیق ذرات با ابعاد نانومتری در سیالات معمولی حاصل می‌شوند، نسل جدیدی از سیالات با کاربردهای فراوان هستند. اندازه ذرات مورد استفاده در نانوسیالات 1 تا 100 نانومتر است. این ذرات از جنس ذرات فلزی همچون مس، نقره و یا اکسید فلزاتی همچون آلومینیوم و مس هستند. تعلیق نانوذرات در سیالات معمولی سبب بهبود خواص انتقال حرارت و یا به عبارتی افزایش هدایت گرمایی سیالات می‌شود.
سابقاً برای افزایش ضریب هدایت حرارتی سیالات به آن‌ها ذراتی با ابعاد میکرومتری افزوده می‌شد. این مساله باعث می‌شود که مجرای عبور سیال به سرعت مسدود شود. امروزه تعلیق پایدار و تولید نانوسیالات جدید و بهینه کردن خواص حرارتی آن‌ها یکی از شاخه‌های مهم علم مکانیک به شمار می‌رود.
دکتر محمد همت اسفه، محقق طرح با بیان این مطلب که ارتقای عملکرد حرارتی مبدل‌های حرارتی و سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی یک موضوع مهم در افزایش سوددهی بسیاری از صنایع محسوب می‌شود؛ هدف از انجام این طرح را تولید نانوسیال پایدار آب/ نقره و ارزیابی عملکرد آن و همچنین بهینه‌سازی پارامترهای مؤثر بر کارایی این نانوسیال عنوان کرد.
وی در رابطه با مهم‌ترین مزایای استفاده از نانوسیالات در سیستم‌های حرارتی افزود: استفاده از نانوسیالات به دلیل هدایت حرارتی بالای آن‌ها موجب می‌شود سوخت یا برق کمتری جهت افزایش دمای سیال مورد نیاز باشد. این موضوع هم به لحاظ زیست‌محیطی و هم به لحاظ اقتصادی حائز اهمیت خواهد بود.
همت اسفه خاطرنشان کرد: با افزودن و تعلیق نانوذرات می‌توان بدون تغییر در اندازه سطح انتقال حرارت، میزان حرارت منتقل شده را افزایش داد. این بدین معنی است که دیگر نیازی به افزایش سرعت سیال و افزایش سطح نیست که بالتبع کاهش هزینه را در پی خواهد داشت. به علاوه، در طولانی مدت به دلیل وجود انتقال حرارت مطلوب با استفاده از سیال با حجم کمتر، اثرات مخرب سیال بر پمپ‌ها و دیواره مبدل‌ها کاهش می‌یابد. ازاین‌رو، اثرات جانبی سیال بر تجهیزات کاهش خواهد یافت.
محقق طرح تصریح کرد: در این تحقیق، نانوذرات فلزی نقره به کمک امواج فراصوت درون آب به صورت پایدار و بلند مدت تعلیق شده است. سپس حرکت این نانوسیال با غلظت پایین درون یک لوله با جریان متلاطم مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین تأثیر حضور و غلظت نانوذرات بر ضریب هدایت حرارتی، ویسکوزیته دینامیکی، ضریب انتقال حرارت و افت فشار بررسی شده است.
نتایج این تحقیقات که حاصل تلاش‌های دکتر محمد همت اسفه، دکتر سیف‌الله سعدالدین و دکتر مجتبی بیگلری از اعضای هیأت علمی دانشگاه سمنان و مهندس هادی رستمیان، دانشجوی مقطع دکترای این دانشگاه است در مجله International Communications in Heat and Mass Transfer منتشر شده است.
